Bhagavad Gita Okumaları - Pramahamsa Yogananda
Bugünlerde Pramahamsa Yogananda’nın yazdığı “God Talks to Arjuna” adlı Bhagavad Gita yorumunu okuyorum. Bu bloğu şu anda yazıyorum çünkü okurken aldığım bazı notlarımı sizlerle de paylaşmak istedim.
Hepimizin İçindeki Savaş
Daha ilk bölümün başında Yogananda, Bhagavad Gita’nın tarihi bir savaşın hikayesi olmadığını söyler. Bhagavad Gita iyi ve kötü arasındaki evrensel savaşın öyküsüdür. Burada anlatılan iyi ve kötü arasındaki savaş, herkesin içinde sürekli olarak gerçekleşen savaşı temsil eder. Hepimizin her gün tekrar tekrar verdiği bir savaştır bu. Zamana ve mekana bağlı olmayan ve yalnızca insan olmaktan gelen bir mücadelenin öyküsünü anlatır bize bu değerli metin.
Dolayısıyla da Bhagavad Gita bize iyi kalpli ve kötü kalpli insanlardan bahsetmez. Savaş, ölümle yaşam arasında, bilgelikle bilmek istememe arasında, maddiyet ile maneviyat arasında geçer. Yoganada bu metni yorumlarken günlük hayatımızdan çok iyi tanıdığımız bir mücadeleye sıklıkla değinir. Tanıdığımız, alıştığımız konfor alanımızda kalmaya dair eğilimimiz karşı tarafın ordularının en güçlü kumandanlarıdır. Bu yüzden de vereceğimiz en çetin mücadelelerden biri bu alanda gerçekleşir.
Bhagavad Gita, tanrıların şarkısı anlamına gelir. O kadar güzel ve anlamlı bir isimlendirmedir ki bu… Hani insan kendi için anlamlı olan eylemler gerçekleştirdiğinde, kendini büyük ve büyülü bir bütünün bir parçası gibi hissettiğinde başka hiç bir zaman yaşamadığı bir tatmin hisseder ya. İşte tam o anda biri içimizdeki tatmin hissini alıp bestelese duyacağımız şarkıdır, Bhagavad Gita. O şarkının bilincimizin derinlerinde bir yerlerinde sürekli bizi çağırmasıdır, bağıra bağıra ruhumuzun şarkısını söylemeye dair duyduğumuz özlemdir.
Kurukshetra Savaşının İki Cephesi
Yoganada’nın Gita Yorumunu anlamanın anahtarı, öykünün kahramanlarının neleri temsil ettiğini bilmektir.
Kurular & Pandavalar
Savaşın iki tarafı vardır. Kuru ailesi ve Pandava ailesi.
- Kuru ailesi kişiyi sınırlı dünyevi varlığıyla özdeşleşmeye iten güçleri temsil eder.
- Pandava ailesi ise ruhani taraftır. Varlığımızın ruhani tatminleri özleyen yanlarını temsil ederler.
Savaş Meydanı
Savaş alanının tam adı Dharmakshetra Kurukshetra’dır.
- Kurukshetra eylemleri temsil eder.
- Dharmakshetra ise iç dünyamızı temsil eder.
Yani savaş kişinin iç ve dış dünyası üzerine egemenlik kurmak için verilen bir savaştır. Kişi eylemlerinin, bilincinin kontrolünü bilinçli olarak kendi eline mi alacaktır yoksa sürüklenip gidecek midir?
Sanjaya
Savaşı Sanjaya’nın ağzından dinleriz. Sanjaya gözlemcidir. Hayatın akıntısına kapılıp gitmeden olanı biteni gözlemleyebilendir. Tüm dürtüleri ve itkileri kontorol altındadır. Hiçbir eylemi ve düşüncesi bilinçli kontrolünün dışında değildir.
Dhritarasthra
Kuru ailesinin başında Kör Kral Dhritarasthra vardır. Varoluşa dair çok önemli bir şeyi gözden kaçırdığı için bu sıfatı alır kral.
Kör Kral kör aklı temsil eder. İnsanın maneviyatına, varlığının derinine karşı duyarsız kalan akıldır Dhritarasthra. Hayatı 5 duyunun aracılığıyla alınan tatminlerden ibaret zanneder. Bu tür tatminlerin peşinde koşar.
Duryodhana
Duryodhana Kör Kral Dhritarasthra’nın en büyük oğludur. Duryodhana maddi arzuların çekim gücüdür.
Kuru ailesinin ordularının baş komutanıdır. Örneğin; bize iyi gelmediğini bildiğimiz ve hissettiğimiz halde, sosyal medyadan kendimizi alamayışımız Duryodhana’nın gücüdür.
Arjuna
Bhagavad Gita’nın baş kahramanı Arjuna’dır. Kendisi Pandava ialesinin büyük oğlu, yani tahta geçmeyi hak eden velihat prenstir.
Arjuna irade gücünü temsil ediyor. Gelip geçici tatminlerin peşini bırakabilmenin ve gerçekten anlamlı eylemler gerçekleştirebilmenin gücü.
Metni okursanız fark edeceksiniz ki metinde aslında savaşın kendisi anlatılmıyor. Yani Gita hangi taraf hangi tarafa ne kadar çok kılıç ve ok saplamış anlatmaz. Arjuna krallığın hakimiyetini almak için savaşmaya karar verdiği anda savaşı zaten kazanacaktır. Başka bir deyişle; irademiz bizim için anlamlı eylemleri yapmayı seçtiği anda savaşı kazanırız. Eylemlerin sonuçları önemli değildir, önemli olan doğru eylemi seçmektir.
Drupada
Arjuna’nın babası, yani Pandava ailesinin başı Drupada’dır. Drupada Manevi dünyanın çekim gücüdür, ruhun çağrısıdır.
Sizi ve beni yogaya başlatan güçtür. Varlığın daha derinliklerinde henüz keşfetmediğimiz hazineler olduğunu hissetmemizi sağlar. Böyle hazinelere doğru attığımız her adımda yaklaştığımızı hissetmemizi sağlar. Hedefi göremediğimiz zamanlarda bile yola devam etmemizi, birbirimizi bulmamızı mümkün kılar. Çünkü Drupada kör değildir, hep görür, bilir. Maddi şeylerle asla dindiremeyeceğimizi hissettiğimiz özlemdir Drupada.
Bhagavad Gita'yı bir de bu bakış açısıyla değerlendirin.
Sabah kalktığınızda sizi yoga pratiği yapmaya çağıran güçlerle, uyumaya devam etmeye çağıran güçlerin savaşı olarak.
Sizi düzenli bir meditasyon yapmaya davet eden özlemle, sosyal medyanın her şeyi unutturan hızının arasındaki savaş olarak.
Her sabah daha iyi bir hayat isteyen ruhunuzla, böyle bir hayat yaratmanın zorluğu altında ezilip yüzeysel tatminlere kendini fırlatan ego arasında bir savaş olarak.
Sonra da kendinizi Arjuna gibi yani bir ruhani savaşçı gibi deneyimleyin. Her doğru seçim bir zafer olsun. Her zaferle daha da güçlenin.
Çok uzun bir kitabın çok minicik bir bölümüne değindim bu yazıda. Daha ne dünyalar ne sırlar saklıyor Bhagavad Gita ve Yogananda’nın yorumları…
